Osmanlı Arşiv Belgeleri ve Diplomatika

Ders Günleri ve Saatleri: Pazartesi, Salı, Çarşamba 09.00-13.30

Toplam Süre: 4 hafta, 60 ders (1 ders saati 45 dk)

Seviye: İleri Seviye

Eğitmen: Mustafa Küçük

-----

Osmanlı Arşivi (Hazîne-i Evrak) belgelerini okuyup anlama ve değerlendirmede iki mühim unsur söz konusudur:

1. Yazı türleri 2. Belge türleri

Dersin ilk safhasında, Hazîne-i Evrak'ta mevcut milyonlarca belgenin en çok yazıldığı yazı türü olan rik‘a yazısı ve bu yazıyla yazılması teâmül hâline gelmiş yazı türleri öğretilecektir.

Dersin ileri safhasında ise yazı türüne bakılmaksızın Osmanlı Devlet teşkilâtının işleyişinde vücut bulan evrak türleri sınıflandırılarak tanıtılacaktır:

İrade, telhis, tezkire, tahrirat, takrir, şukka, ilmühaber, hüküm, buyruldu, hüküm, hüccet, i‘lâm, lâyiha, temessük, sened, mazbata, arz, arzuhal, resmî ve özel mektup örnekleri, müsvedde, vs.

Bu belgeler okutulurken, bunların diplomatika özellikleri de gösterilecektir.

Dersin son merhalesinde ise padişah nâmına çıkan belge örnekleri ve özellikleri okutulacaktır. Bunlar:

Berât, ferman, hatt-ı hümâyûn, irâde-i seniyye, sened-i hākānî, nâme-i hümâyûn, ahidnâme-i hümâyûn, mühimme.